Anı Tümseği
Her birimiz hayatımızdaki önemli anların bir kısmını dün gibi hatırlarken bir kısmını ise anımsayamayız. Hatta bu ne zaman, nasıl oldu diye kendimizi hatırlamaya zorladığımız anlar da çok olmuştur.
Hatırladığımız anıların çoÄŸu 15-30 yaÅŸ aralığını kapsamaktadır. Bu yaÅŸ aralığında bulunduÄŸumuz döneme biliÅŸsel psikolojide ‘anı tümseÄŸi’ denir. Bu yaÅŸlarda zihinsel kapasitemiz zirvededir, bellek gücümüz artmıştır, kiÅŸiliÄŸimiz artık oluÅŸmuÅŸ, tepkilerimiz, tavrımız kiÅŸiliÄŸimize paralel olarak daha tutarlıdır. Hayatı sorgularken, ilk iliÅŸkimiz, ilk iÅŸimiz, evliliÄŸimiz, çocuk sahibi olmamız vs hep önemli ölçekler olmuÅŸtur. Bunun en büyük sebebi de; bu kararları verdiÄŸimiz anları, genellikle 15-30 yaÅŸ arasında geliÅŸen bu süreci çok net hatırlamamızdır…
Kişisel olarak karşımıza çıkan anı tümseği aynı zamanda toplumsal olaylarda da karşımıza çıkmaktadır. Toplumsal olayları hatırlama yaşı ise daha ziyade 20-30 yaş aralığındadır. Bunun nedeni o dönemde ideallerimizin oturmuş olması siyasi görüşlerimizin, hayata bakış açımızın daha netleşmiş olmasıdır. Örneğin babalarımızın çoğunun ihtilal dendiğinde 12 Eylül darbesini hatırlaması, bahsetmesi ya da karşılıklı anlatılan askerlik anıları, doğal afet deyince aklımıza 17 Ağustos’ta yaşadıklarımızın gelmesi toplumsal anı tümseğinin örneklerindendir.
