Mevsimsel Afektif Bozukluk Neden kış aylarında kendimizi kötü hissederiz?

Mevsimsel afektif bozukluk (SAD), her yıl aynı zamanda, genellikle daha karanlık, daha kısa sonbahar ve kış günlerinde ortaya çıkan semptomlarla karakterize edilen bir duygudurum bozukluğudur. Bu durum genellikle birkaç ay içinde düzelirken, kişinin nasıl hissettiğini ve nasıl çalıştığını ciddi şekilde etkileyebilir. 

Ä°nsanların ruh hallerinde mevsimsel dalgalanmalar yaÅŸaması alışılmadık bir durum deÄŸildir. Gri, yaÄŸmurlu bir günün sizi nasıl kasvetli ve yorgun hissettirdiÄŸini, güneÅŸli bir günün ise sizi nasıl neÅŸeli ve enerjik hissettirdiÄŸini fark etmiÅŸsinizdir.

Yazın daha uzun, daha güneşli günleri genellikle daha iyi ruh halleriyle ilişkilendirilirken, sonbaharın sonlarında başlayan daha kısa, daha karanlık günler genellikle SAB semptomlarındaki artışla aynı hizaya gelir.

Belirtiler Nelerdir ?

SAB semptomları, kış aylarında her yıl semptomların geri dönüşü ile döngüsel olarak ortaya çıkar. Semptomlar ÅŸunları içerebilir: ²

• Depresyon
• TükenmiÅŸlik
• Sosyal geri çekilme
• artan uyku
• Artan iÅŸtah ve karbonhidrat istekleri
• Kilo almak
• sinirlilik
• KiÅŸilerarası zorluklar (özellikle reddedilme duyarlılığı)
• Kollarda veya bacaklarda ağırlaÅŸma hissi

Nedenleri Nelerdir ?

Mevsimsel afektif bozukluÄŸun, vücudun normal sirkadiyen ritmindeki bir rahatsızlıktan kaynaklandığına inanılmaktadır. Gözlerden giren güneÅŸ ışığı bu ritmi etkiler.

Karanlık olduÄŸunda, epifiz bezi her gün alacakaranlıktan sonra hissettiÄŸimiz uyuÅŸukluktan sorumlu olan melatonin adlı bir madde üretir. Åžafakta göze giren ışık melatonin üretimini durdurur.

Güneş ışığına yetersiz maruz kalma, düşük melatonin ve serotonin seviyeleri, karbonhidrat aşermesi, kilo alımı ve uyku bozukluğu ile ilişkilendirilmiştir.

Kışın daha kısa günlerinde, insanların şafaktan önce kalktığı veya gün batımına kadar ofislerinden ayrılmadığı zamanlarda, bu normal ritimler bozularak SAB semptomlarına neden olabilir.

SAD’yi azaltılmış miktarda nörotransmiter serotonin ile iliÅŸkilendiren kanıtlar da vardır. ³Â Serotonin, seçici serotonin geri alım inhibitörleri (SSRI’ler) adı verilen antidepresanlar tarafından arttırılan iyi hissettiren bir maddedir.

başa çıkma

SaÄŸlıklı alışkanlıklar ve yaÅŸam tarzı seçimleri de SAD semptomlarını azaltmaya yardımcı olabilir. YapabileceÄŸiniz ÅŸeyler ÅŸunları içerir:

• Düzenli egzersiz yapmak
• Yeterince uyumak
• Bol miktarda meyve, sebze ve protein içeren saÄŸlıklı bir diyet yemek

D vitamini

AraÅŸtırmalar, SAD’li kiÅŸilerin genellikle düşük D vitamini seviyelerine sahip olduÄŸunu bulmuÅŸtur. ⁹ Bu nedenle, bu hastalığa sahip kiÅŸiler genellikle diyet, güneÅŸ ışığına maruz kalma veya vitamin takviyesi yoluyla bu vitamin alımlarını artırmaya teÅŸvik edilir.

Bununla birlikte, etkililik üzerine araştırmalar karışıktır. Bazı araştırmalar ışık tedavisi kadar etkili olabileceğini öne sürerken, diğer araştırmalar D vitamininin SAB semptomları üzerinde olumlu bir etkisi olmadığını bulmuştur. 

Mevsimsel duygudurum bozukluğunu tedavi etmek için herhangi bir ilaç, takviye veya bitkisel ilaç almadan önce daima doktorunuzla konuşun.