襤nternet Ba覺ml覺l覺覺 Nedir?
G羹n羹m羹zde teknoloji ba覺ml覺l覺klar覺 aras覺nda en 繹nde internet ba覺ml覺l覺覺 gelmektedir. 襤nternet ba覺ml覺l覺覺, 1996 y覺l覺nda ilk kez Goldberg taraf覺ndan ortaya at覺lan bir terimdir.襤nternet ba覺ml覺l覺覺 genel olarak internetin a覺r覺 kullan覺lmas覺 isteinin 繹n羹ne ge癟ilememesi, internete bal覺 olmadan ge癟irilen zaman覺n 繹nemini yitirmesi, yoksun kal覺nd覺覺nda a覺r覺 sinirlilik hali ve sald覺rganl覺k olmas覺 ve kiinin i, sosyal ve ailevi hayat覺n覺n giderek bozulmas覺 olarak tan覺mlanabilir.
Bu ba覺ml覺l覺k ile ilgili yap覺lan g繹zlemler sonucu, oluturulan tan覺 繹l癟羹tlerinin daha 癟ok madde ba覺ml覺l覺覺na benzer 繹zellikler g繹sterdii g繹r羹lm羹t羹r. Bu balamda patolojik d羹zeyde internet kullan覺m覺 genel olarak teknolojik ba覺ml覺l覺klar bal覺覺 alt覺nda ele al覺nmaktad覺r.
Teknolojik ba覺ml覺l覺klar; yukar覺da da belirtildii 羹zere kimyasal olmayan davran覺sal ba覺ml覺l覺klar kapsam覺na girmekte olup, insan-makine etkileimine dayan覺r. Teknolojik ba覺ml覺l覺klar televizyon izleme gibi pasif bir ba覺ml覺l覺k eklinde olabilecei gibi, bilgisayar oyunlar覺 oynama gibi aktif bir ba覺ml覺l覺k eklinde de olabilir ve genellikle ilgili davran覺覺n ba覺ml覺l覺k oluturucu uyar覺c覺 ve pekitirici 繹zellikleri vard覺r.
襤nternet ba覺ml覺l覺覺 nas覺l balamaktad覺r?
襤nternet ba覺ml覺l覺覺 ya da覺l覺m覺na bak覺ld覺覺 zaman 2000 ve sonras覺 y覺llarda doan bireylerde younluk g繹sterdii g繹r羹lmektedir. G羹n羹m羹zde okul, i ve toplum yaam覺nda s覺k癟a kullan覺lan, 繹nemli bir iletiim ve bilgi payla覺m arac覺d覺r. T羹rkiye 襤statistik Kurumunun 2012 y覺l覺ndaki arat覺rmas覺na g繹re T羹rkiyede 16-74 ya grubundaki bireylerde bilgisayar ve 襤nternet kullan覺m oranlar覺 s覺ras覺yla %48,7 ve %47,4t羹r.
internet ve teknoloji 癟a覺 i癟erisinde doan 癟ocuklar, anne babalar覺n覺n ilgisinden yetersiz kalmaktad覺r. 襤nsan覺n geliimini tamamlayabilmesi i癟in; oyun oynamas覺, anne babas覺 ile iletiim kurmas覺, sosyal 癟evresi ile etkileim i癟inde kalmas覺yla gerekmektedir. 襤lgi bekleyen, oyun oynamak isteyen 癟ocuu savuturma y繹ntemi olarak internetin kullan覺lmas覺, internet ba覺ml覺l覺覺n覺n temellerinin at覺lmas覺na neden olmutur.
Dr.Kimberly Younga g繹re internet ba覺ml覺l覺覺
Younga g繹re internet t覺pk覺 kumar gibi ba覺ml覺l覺k yaratmaktad覺r ve internet ba覺ml覺lar覺 癟eitli d羹rt羹 kontrol bozukluu belirtileri g繹stermektedir. Young, patolojik internet kullan覺m覺 olanlarda davran覺sal bir d羹rt羹 kontrol bozukluu bulunmas覺ndan ve bu d羹rt羹 kontrol bozukluunun da kimyasal bir madde al覺m覺n覺 i癟ermemesinden hareketle bu tan覺ma en 癟ok uyan patolojik kumar oynama tan覺 繹l癟羹tlerini patolojik internet kullan覺m覺na uyarlam覺 ve internet ba覺ml覺l覺覺 i癟in ilk ciddi tan覺 繹l癟羹tlerini oluturmu ve yay覺nlam覺t覺r.
Kimberly Youngun 襤nternet Ba覺ml覺l覺覺 襤癟in nerdii Tan覺 l癟羹tleri
- 襤nternet ile ilgili a覺r覺 zihinsel ura (s羹rekli olarak interneti d羹羹nme, internette yap覺lan aktivitelerin hayalini kurma, internette yap覺lmas覺 planlanan bir sonraki etkinlii d羹羹nme, vb)
- 襤stenilen keyfi almak i癟in giderek daha fazla oranda internet kullanma ihtiyac覺 duyma
- 襤nterneti kullan覺m覺n覺 kontrol etme, azaltma ya da tamamen b覺rakmaya y繹nelik baar覺s覺z giriimlerin olmas覺
- 襤nternet kullan覺m覺n覺n azalt覺lmas覺 ya da tamamen kesilmesi durumunda huzursuzluk, 癟繹kk羹nl羹k ya da k覺zg覺nl覺k hissedilmesi
- Balang覺癟ta planlanandan daha uzun s羹re internette kalma
- A覺r覺 internet kullan覺m覺 nedeniyle aile, okul, i ve arkada 癟evresiyle sorunlar yaama, eitim veya kariyer ile ilgili bir f覺rsat覺 tehlikeye atma ya da kaybetme
- Bakalar覺na (aile, arkadalar, terapist, vb) internette kalma s羹resi ile ilgili yalan s繹yleme
- 襤nterneti problemlerden ka癟mak veya olumsuz duygulardan (繹rn: 癟aresizlik, su癟luluk, 癟繹kk羹nl羹k, kayg覺) uzaklamak i癟in kullanma
